प्रधानमन्त्रीको भारत भ्रमण : ओली नेपाली सेनाको विमानमा काठमाडौँबाट सिधै बोधगया जाने

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको भदौं ३१ मा हुन लागेको भारतको चाँजोपाँजो मिलाउन भारतीय विदेश सचिव विक्रम मिश्री आज काठमाडौं आउँदैछन् ।

उनी दिउँसो भारतीय वायु सेनाको व्यावसायिक जेट एम्ब्रेरमार्फत काठमाडौं आउन लागेका छन् । मिश्रीको नेतृत्वमा आउने कूटनीतिक टोली आइतबार (आज) दिउँसो करिब १ बजे दिल्लीबाट काठमाडौं अवतरण गर्नेछ र सोमबार दिउँसो मात्र फर्किनेछ ।

उनले यहाँ रहँदा ओलीलाई भारत भ्रमणको औपचारिक निम्तो, भ्रमण तालिका र भ्रमणका क्रममा दुई देशका बीचमा हुने छलफलका एजेण्डाहरुका बारेमा नेपाली पक्षसँग सम्वाद गर्नेछन् ।

 यसपटक प्रधानमन्त्री ओलीको दिल्ली भ्रमणमा केही रेकर्ड बन्ने देखिएको छ । पहिलो उनी नेपालका प्रधानमन्त्रीमा सबैभन्दा छोटो भ्रमण अर्थात अहिलेसम्म कार्यतालिका हेरफेर भएन भने उनी आज दिल्ली पुगेर भोलिपल्टै नेपाल फर्कनेछन् ।

दोस्रो उनले भारतीय समकक्षी प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग दिल्दीको हैदरावाद हाउसमा नभई बोधगयामा भेट्नेछन् । तेस्रो, उनी भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको जन्मदिनकै दिन पारेर आफना भारतीय समकक्षीसँग विशेष वार्तामा बस्दैछन् । र, चौथो उनी सिधै दिल्ली नगई बोधगया जानेछन्, त्यो पनि नेपाली सेनाको विमानबाट ।

यसपटक प्रधानमन्त्री ओलीको दिल्ली भ्रमणमा केही रेकर्ड बन्ने देखिएको छ । पहिलो उनी नेपालका प्रधानमन्त्रीमा सबैभन्दा छोटो भ्रमण अर्थात अहिलेसम्म कार्यतालिका हेरफेर भएन भने उनी आज दिल्ली पुगेर भोलिपल्टै नेपाल फर्कनेछन् । दोस्रो उनले भारतीय समकक्षी प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीसँग दिल्दीको हैदरावाद हाउसमा नभई बोधगयामा भेट्नेछन् । 

यस अर्थमा ओलीको दिल्ली भ्रमणमा यी चारकुराहरु नयाँ हुनेछन् ।  परम्परालाई तोड्दै, ओली यस पटक भारतको राजधानी नयाँ दिल्लीको भ्रमणमा हुनेछैनन । स्रोतहरूका अनुसार, मोदीले बौद्ध तीर्थस्थल बोधगयामा प्रधानमन्त्री ओलीलाई स्वागत गर्ने छन् ।

पवित्र र ऐतिहासिक महाबोधि मन्दिरको घर, बोधगया विश्वको सबैभन्दा महत्वपूर्ण बौद्ध तीर्थस्थलहरू मध्ये एक मानिन्छ । गौतम बुद्धले बोधगयामा ज्ञान प्राप्त गरेको मानिन्छ ।

प्रधानमन्त्री कार्यालय र परराष्ट्र मन्त्रालयका स्रोतहरूका अनुसार, काठमाडौँ र बोधगया बीच कुनै सिधा उडान नभएकोले, प्रधानमन्त्री र उनको सानो प्रतिनिधिमण्डल सिधै काठमाडौँबाट नेपाली सेनाको स्काई विमानमा त्यहाँ जानेछन् । बिहारका मुख्यमन्त्री नीतिश कुमार, राज्यपाल आरिफ मोहम्मद खान र विदेश राज्यमन्त्रीले गया अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ओलीलाई स्वागत गर्नेछन् ।

प्रधानमन्त्री ओलीको प्रतिनिधिमण्डलका अन्य सदस्यहरू भने स्थलमार्गबाट बोधगया पुग्नेछन् वा पहिले नयाँ दिल्ली उडान गर्नेछन् । असोज १ मा मोदीको जन्मदिनमा ओली र मोदीले प्रतिनिधिमण्डलस्तरीय वार्ता गर्नेछन्, त्यसपछि दिवाभोज र बोधगयास्थित अन्तर्राष्ट्रिय केन्द्रमा संयुक्त पत्रकार सम्मेलन गर्नेछन् ।

ओलीले ऐतिहासिक नालन्दा विश्वविद्यालयको भ्रमण गर्ने र त्यहाँ विशेष सभालाई सम्बोधन गर्ने कार्यक्रम पनि तय भएको प्रधानमन्त्री कार्यालय स्रोतको भनाइृ छ । ओलीलाई डाक्टर अफ लेटर्सको उपाधि डी लिट प्रदान गर्ने बारेमा पनि छलफल भइरहेको छ । त्यसो भएन भने ओलीलाई विश्वविद्यालयमा प्रतिष्ठित पुरस्कार प्रदान गर्न सकिने बारेमा पनि छलफल चलिरहेको छ ।
भारतीय विदेश सचिव आज नेपाल आउने

यसपटक प्रधानमन्त्रीको भ्रमणको पूर्वसन्ध्यामा भारतीय विदेश सचिव नै पनि नेपाल आएका छन् औपचारिक निम्तो दिन । ओलीले प्रधानमन्त्री भए लगत्तै भारत जाने इच्छा देखाएका थिए । तर भारतीय पक्षको औपचारिक निम्तो पाउन नसक्दा उनको भारत भ्रमण प्रधानमन्त्री बनेको १४ महिनापछि हुन लागेको छ । त्यसैको तयारीमा भारतीय विदेश सचिव आज नेपाल आउन लागेका हुन् ।

परराष्ट्र सचिव अमृत बहादुर राईको निमन्त्रणामा, भारतका विदेश सचिव विक्रम मिश्री नेपाल आउन लागेका हुन् । ’दुई विदेश सचिवहरूले नेपाल–भारत साझेदारीका विभिन्न पक्षहरूमा छलफल गर्नेछन्, जसमा कनेक्टिभिटी, विकास सहयोग र पारस्परिक हितका अन्य मामिलाहरूमा केन्द्रित हुनेछन्, मिश्रीको नेपाल भ्रमणबारे परराष्ट मन्त्रालयले शनिबार जारी गरेको विज्ञप्तिमा भनिएको छ । मिश्रीले नेपालका उच्चस्तरीय प्रतिष्ठित व्यक्तिहरूसँग पनि भेट गर्ने कार्यक्रम छ ।

गत वर्ष जुलाईमा पदभार ग्रहण गरेपछि मिश्रीको यो दोस्रो नेपाल भ्रमण हो । उनी गत वर्ष अगस्टमा काठमाडौं आएका थिए । मिश्रीले प्रधानमन्त्री ओलीलाई भेट्नेछन् र ओलीका भारतीय समकक्षी नरेन्द्र मोदीले दिएको निमन्त्रणा औपचारिक रूपमा हस्तान्तरण गर्नेछन् । मिश्रीले भ्रमणका सम्भावित एजेन्डाहरू लगायतका बारेमा प्रधानमन्त्री ओलीसँग कुराकानी गर्नेछन् ।

त्यसैगरी मिश्रीले परराष्ट्रमन्त्री आरजु राणा देउवा, नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवा र नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल (प्रचण्ड) लगायत अन्य नेताहरूसँग भेट गर्नेछन् । परराष्ट्र सचिव राई र मिश्रीले प्रधानमन्त्रीको भ्रमणको एजेन्डाबारे छलफल गर्न प्रतिनिधिमण्डलस्तरीय वार्ता गर्नेछन्।

राईले मिश्री र भारतीय प्रतिनिधिमण्डलको लागि रात्रिभोज आयोजना गर्नेछन् ।